بررسی تأثیر زمینه های همگرایی و واگرایی جریان های سلفی ـ تکفیری و بازماندگان حزب بعث بر بحران امنیتی عراق

نویسندگان

احمد زارعان

حمیدرضا اسلامی

چکیده

پس از حمله آمریکا به عراق درسال 2003 که به سقوط رژیم صدام منجر شد، عراق همچون افغانستان به صحنة کارزار نیروهای سلفی ـ جهادی با اشغال گران آمریکایی تبدیل گردید. این نیروها که در افغانستان دارای تجربه و شبکه منظم و منسجمی برای مقابله با اشغال گری شوروی بودند در عراق نیز با اتکاء به این توانایی ها توانستند چالش ها و مخاطرات نظامی و امنیتی جدی برای آمریکا ایجاد نمایند و در ادامه نیز در تقابل با دولت شیعی، به انجام عملیات های تروریستی روی آوردند. حزب بعث نیز که پس از سقوط صدام از قدرت خلع ید شده بود و در روند بعثی زدایی نظام سیاسی جدید، در تنگنای شدیدی قرار گرفته بود سعی کرد از ظرفیت گروه های جهادی ضدآمریکایی و ضدشیعی در احیای قدرت خود استفاده کند. این مقاله با استفاده از روش توصیفی ـ تحلیلی به دنبال پاسخ به این سئوال است که زمینه های همگرایی و واگرایی جریان های سلفی ـ تکفیری و بازماندگان حزب بعث چیست و این زمینه های همگرایی و واگرایی چه تأثیری را بر آینده بحران امنیتی عراق خواهد داشت؟ نتایج این مقاله نشان می دهد درک مشترک از تهدید (آمریکا، دولت شیعی و جمهوری اسلامی ایران) اصلی ترین عامل همگرایی و خاستگاه فکری متفاوت، گفتمان متفاوت و هویت و غیریت متفاوت از عوامل واگرایی این دو جریان می باشد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

بررسی تأثیر زمینه‌های همگرایی و واگرایی جریان‌های سلفی‌ـ‌تکفیری و بازماندگان حزب بعث بر بحران امنیتی عراق

پس از حمله آمریکا به عراق درسال 2003 که به سقوط رژیم صدام منجر شد، عراق همچون افغانستان به صحنة کارزار نیروهای سلفی‌ـ‌جهادی با اشغال‌گران آمریکایی تبدیل گردید. این نیروها که در افغانستان دارای تجربه و شبکه منظم و منسجمی برای مقابله با اشغال‌گری شوروی بودند در عراق نیز با اتکاء به این توانایی‌ها توانستند چالش‌ها و مخاطرات نظامی و امنیتی جدی برای آمریکا ایجاد نمایند و در ادامه نیز در تقابل با دول...

متن کامل

بررسی نقش همگرایی کردها و شیعیان عراق در موفقیت سیاستگذاری های امنیتی ایران در قبال عراق

با توجه به اینکه ائتلاف کردها و شیعیان برای منافع و امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران ضروری و حیاتی است، شناخت دقیق ماهیت و نوع این ائتلاف می تواند به سیاستگذاران امنیتی کشور کمک نماید تا بتوان با شناخت بهتر این راهبرد و درک حساسیت این فرصت، سیاستگذاری ها و اقدامات لازمه را در جهت شکل گیری و تحکیم این ائتلاف انجام داد. در این مقاله علاوه بر شناخت ظرایف ائتلاف میان کردها و شیعیان در عراق و تاثیر...

متن کامل

نقش فرهنگ سیاسی بر شکل گیری و تکوین جریان های تکفیری و سلفی در خاورمیانه (مطالعه موردی عراق و سوریه)

مقاله حاضر به مطالعه نقش فرهنگ سیاسی بر شکل­گیری و تکوین جریان­های تکفیری و سلفی در خاورمیانه­، به صورت مطالعه موردی عراق و سوریه پرداخته است­. متغیر­های مطرح شده در این پژوهش عبارت است از­: فرهنگ سیاسی سنتی­، تبعی و شکل­گیری و تکوین جریان سلفی و تکفیر­ی می­باشد­. تبیین نقش فرهنگ سیاسی بر شکل­گیری و تکوین جریان­های تکفیری و سلفی درخاورمیانه به خصوص جوامع عراق و سوریه­؛ تبیین مولفه­های فرهنگ سیا...

متن کامل

بررسی بحران های عراق و سوریه در پرتو نظریه های امنیتی

صلح و امنیت از دیرباز در زمره مهمترین موضوعات در عرصه روابط بین الملل بوده و نظریات متنوعی درباره چگونگی دست یابی به آن مطرح شده است. در این میان باید توجه داشت که چالش های صلح و امنیت در مناطق مختلف جهان متفاوت است به عنوان مثال در شرایطی که اتحادیه اروپا در چارچوب امنیت دسته جمعی و وابستگی متقابل اقتصادی به عرصه پساوستفالیا پای گذارده است و چالش هایی چون تروریسم و جرایم سازمان یافته را مهم تر...

متن کامل

بررسی زمینه های همگرایی و واگرایی اقوام عراق بر امنیت ملی ایران

عراق جدید واجد تحولاتی است که تغییر در ساختار قدرت و هویت آن باعث دگرگونی هایی در ژئوپلوتیک و رویکردهای بازیگران خاورمیانه ای شده است. حضور شیعیان و اکراد در ساخت قدرت بغداد، حذف رژیم کینه توز بعثی، تغییر رویکرد «عربی – سنی » به « عربی – شیعی – کردی» در فضای سیاسی عراق، فرصت های بوجود آمده در عراق جدید در جهت منافع وامنیت ملی ایران است. حضور بازیگر فرامنطقه ای امریکا و بازیگران منطقه ای دیگر در...

15 صفحه اول

عرب های خوزستان: واگرایی و همگرایی

خوزستان به عنوان استراتژیک ترین استان ایران، در سدة بیستم میلادی بیش از هر استان دیگر کشورمان در معرض طرح های تجزیه طلبی بیگانگان بوده است. دولت های عرب به ویژه عراق به عنوان بزرگترین طرّاح، مجری و پشتیبان طرح تجزیة این خطّه، مهم ترین سند و دلیل زندة پشتیبانی اش از این طرح را عرب بودن و به ویژه خواست تاریخی ساکنین این استان برای جدایی از ایران می دانند. این پژوهش توصیفی- تحلیلی در پی آن است تا ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
فصلنامه سیاست خارجی

ناشر: دفتر مطالعات سیاسی و بین المللی وزارت امور خارجه

ISSN

دوره 28

شماره 2 2014

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023